توزیع فراوانی مسمومین با مواد مخدر بر اساس شاخص های دموگرافیک و خصوصیات بالینی

چکیده: مقدمه و هدف : مخدر ها شامل آلکالوئید های طبیعی و مشتقات سنتتیک آنهاست. این ترکیبات اثرات فارماکولوژیک خود را از طریق اتصال با رسپتورهای مختلف مخدری اعمال می کنند. حداکثر اثرات توکسیک و درمانی آنها عموماً 90 دقیقه پس از تجویز خوراکی حاصل می شود. بروز مسمومیت حاد با این مواد دارای عوارضی شامل؛ عوارض سیستم اعصاب مرکزی، تنفسی و ریوی، گوارشی و ... است. مخدر ها در دراز مدت منجر به بروز تغییراتی در تعداد و حساسیت رسپتورهای مخدری شده که علت بعضی از اثرات تحمل و ترک آن می باشد. با توجه به این که با ارزیابی دقیق و به کارگیری روش های درمانی و محافظتی به موقع می توان از میزان مرگ و میر بیماران کاست، این پژوهش با هدف تعیین فراوانی بیماران مسموم با مواد مخدر بر اساس خصوصیات فردی و بالینی طراحی و اجرا شد. مواد و روش ها : در این مطالعه توصیفی به صورت گذشته نگر، پرونده کلیه 2520 بیمار بستری در بخش مسمومین مرکز پزشکی نور و علی اصغر اصفهان در سال 1380 مورد بررسی قرار گرفتند. از مجموع 2520 بیمار، تعداد 263 مورد دچار مسمومیت با مواد مخدر بودند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود و اطلاعات استخراج شده شامل؛ خصوصیات دموگرافیک و علایم بالینی بودند. داده های جمع آوری شده با نرم افزار spss و شاخصهای توصیفی تحلیل شدند. یافته ها : فراوان ترین گروه سنی، گروه 30ـ21 سال (3/38 درصد)، بیشترین فراوانی طول مدت بستری 7ـ1 روز (8/55 درصد)، بیشترین فراوانی جنسی مردان (4/71 درصد) و بیشترین فراوانی فراوانی نیاز به حمایت تنفسی (18 درصد) بودند. طریقه مصرف سم خوراکی (8/68 درصد) ، شایع ترین علایم بالینی بدو ورود را علایم سیستم عصبی مرکزی (1/74 درصد) و بیشترین نوع مخدر مصرفی تریاک (4/60 درصد) بود. فراوانی مرگ و میر (5/4 درصد) بود. نتیجه گیری : مسمومیت با مواد مخدر منجر به مرگ و میر در این بیماران گشته است و معمولاً افرادی علایم بالینی شدیدتر داشتند که دیرتر به بیمارستان مراجعه نموده یا میزان مخدر مصرفی بیشتر و یا از نوع قوی تری بوده است. بیشترین نوع ماده مصرفی تریاک و به صورت خوراکی است که سهل الوصول بودن آن را می رساند. مرگ در 5/4 درصد بیماران اتفاق افتاده و علت اصلی آن تضعیف تنفسی همراه با هیپوکسی بوده است. واژه های کلیدی :مسمومیت با مخدر ها، سمیت، مصرف بیش از حد دارو، سؤ مصرف دارو